24 Şubat 1955 tarihinde, Kaliforniya’da dünyaya gelen Steve Jobs, 5 Ekim 2011 tarihinde hayata veda etti. Tam adı Steven Paul Jobs olan başarılı girişimci Apple Computer Inc.’ın kurucu ortağıdır. Ölümünden çok kısa bir süre öncesine kadar da Apple Inc.’ın CEO’luğunu üstlenmiştir. 2009 yılı verilerine göre 5.4 milyar dolar değerindeki serveti ile Amerika’nın en zengin 43. insanıdır. 2007’de ise Fortune Dergisi tarafından “En Güçlü İşadamı” unvanı verildi.
İş adamı, girişimci ve mucit gibi sıfatlara da sahip olan Steve Jobs evlatlık verildiği bir aile tarafından büyütülmüştür. Gerçek ebeveynleri Amerikalı Joanne Carole Schieble ve Suriyeli Abdulfattah John Jandali’dir. Ancak anne ve babası evlilik dışı dünyaya getirdikleri çocuklarını Paul ve Clara Jobs çiftine evlatlık olarak vermiştir. Jobs, doğumundan birkaç hafta sonrasında verildiği bu aile ile birlikte Kaliforniya’da hayatını sürdürmüştür.
İçindekiler
Steve Jobs’un Eğitim Hayatı
Gençlik yılları Kaliforniya’da geçen Steve Jobs, yine burada bulunan Cupertino ve Homestead High School’dan 1972 yılında mezun oldu. Akabinde Portland, Oregon’da bulunan Reed Koleji’ne girmiş; fakat ilk dönemden sonra buradan ayrılmıştır. Okulu bırakan Jobs bir süre Hare Krishna Tapınağı’nda dağıtılan yemekleri yiyerek, kampüsteki şişe ve kutuları toplayıp satarak hayatına devam etti.
1974 yılında tekrar Kaliforniya’ya dönen Jobs, Homebrew Bilgisayar Kulübü’nde Steve Wozniak ile birlikte çalışmaya başladı. Bu iki isim aynı zamanda dönemin en büyük video oyunları üreticisi olan Atari’de çalışıyordu.
Steve Jobs’un İş Hayatı
İş hayatına Atari Inc.’da oyun tasarımcısı olarak başlayan Steve Jobs, 1976 yılında, evinin garajında Steve Wozniak ile birlikte Apple Co.’yu kurdu. Bu girişimiyle birlikte Steve Jobs’un adının tüm dünyada anılmasını sağlayan ve ölümüne kadar devam eden Apple serüveni de başlamış oldu.
Steve Jobs’un ayrıca yer vereceğimiz Apple’ı zirveye taşıyan başarı hikayesinde şirket ile anlaşamadığı, ayrıldığı ve geri döndüğü zamanlar oldu. Jobs, Apple’dan ayrıldıktan çok kısa bir süre sonra NeXT Computer adında yeni bir bilgisayar şirketi kurdu. Çok güçlü kişisel bilgisayarlar üreten NeXT aynı zamanda fiyatlarının yüksekliği ve işlevselliği ile de biliniyordu. Bu özelliklerine rağmen NeXT firmasının kullanım alanı üniversiteler ve laboratuvarların ötesine geçemedi. Firma, 1993 yılında donanım üretmeyi bırakıp sadece yazılım üreten bir bilgisayar şirketine dönüştü. Jobs’un, NeXT’i daha üst noktalara taşınmasını sağlayan adımı ise 1996 yılında gerçekleşti. NeXT şirketini 429 milyon dolar karşılığında Apple’a sattı.
Steve Jobs, 1986 yılında ise LucasFilm’in sahip olduğu The Graphics Group adındaki firmayı satın aldı. Sahibi George Lucas’tan 10 milyon dolar ödeyerek satın aldığı firmanın adını değişip Pixar yaptı. Pixar kurulduğu ilk yıllarda özel efektler üreten bir yazılım şirketiydi. Jobs, Edwin Catmull ile Kaliforniya’da ortaklaşa kurduğu şirketten istediği başarıyı alamadı. Bunun üzerine şirketin faaliyet amacı değişip, bilgisayar destekli animasyonlar üreten bir hale geldi.
Pixar şirketi ilk olarak 1995 yılında Oyuncak Hikayesi (Toy Story) adındaki animasyon filmi ile başarıyı yakaladı. Şirketin bunun yanında çeşitli ödüller alan ve Oscar’a aday gösterilen birçok başarılı projesi daha oldu. Bunlardan bazıları ise şöyle; 1998 yılında Bir Böceğin Yaşamı (A Bug’s Life), 1999 yılında Oyuncak Hikayesi 2 (Toy Story 2), 2003 yılında Kayıp Balık Nemo (Finding Nemo), Sevimli Canavarlar (Monsters, Inc.), İnanılmaz Aile (The Incredibles), Cars ve Ratatouille gibi filmlerdir. Bunlar içerisinden Kayıp Balık Nemo ve İnanılmaz Aile Akademi ödüllerinde en iyi animasyon film dalında ödül aldı.
Pixar Animasyon Stüdyoları 2006’da Walt Disney şirketi tarafından satın alındı. Steve Jobs bu ana kadar şirketin CEO’su ve en büyük hissedarı konumundaydı.
Klavye, adaptör, bilgisayar ara yüzü gibi birçok teknolojik ürünün tasarımında ve gelişmesinde katkısı olan Jobs 10’larca adet patentli ürünün de mucididir. Hayat öyküsü, özellikle Apple’ı zirveye taşıyan atılımlarıyla adını duyuran Steve Jobs’un sevenlerini üzüntüye boğan haberi 2004’te geldi. Kemoterapi ve radyoterapi gibi tedavi yöntemlerinin yapılamadığı, nadir görülen bir pankreas kanseri teşhisi konulmuştu. 7 yıl mücadele ettiği hastalığa, 5 Ekim 2011 tarihinde yenik düştü. Jobs’un yokluğunda şirketin yönetimini sağlayan Tim Cook üzüntüsünü, “Apple, vizyon sahibi bir kişiyi ve bir yaratıcı dehayı; dünya inanılmaz bir insanı kaybetti” sözleriyle ifade etti.
Jobs’un ölümü dünyanın birçok yerinde büyük üzüntüyle karşılandı. Sosyal medyada hakkında saniyede 10 bin tweet atıldı, dünya genelindeki tüm Apple mağazalarındaki ürünlerin ekranına onun fotoğrafı konuldu.
Steve Jobs’un Apple Serüveni
Steve Wozniak ile birlikte kurduğu Apple şirketinin temelleri 1976 yılında atıldı. Steve Jobs evinin garajında kurduğu şirkete, o zamanlar çok popüler olan Beatles’ın yapım şirketi Apple Records’un adını verdi.
İlk etapta ev bilgisayarı olarak ürettikleri Apple I piyasaya sürüldü. Şirketin asıl patlaması 1977 yılında oldu. Bilgisayar piyasasında isimlerinin duyulmasını sağlayan Apple II piyasaya sürüldü ve 2 milyon adet satış yaparak güzel bir başarı yakaladı. 1980 yılına gelindiğinde Apple Computer artık halka açılmıştı. Steve Jobs 25 yaşındaydı ve 100 milyon dolarlık servetin sahibi olmuştu.
Hızla büyüyen ve bilgisayar piyasasında yerini sağlamlaştıran Apple için şirketi daha da iyi yerlere götürecek bir yönetici aranıyordu. Bu amaçla 1983 yılında, o dönem Pepsi-Cola’nın CEO’luğunu yapan John Sculley’e teklif götürüldü.
1983’te Apple Lisa piyasaya sürüldü. Apple o yıllarda ABD’nin en büyük 500 şirketinden biriydi. Apple Lisa teknolojik açıdan oldukça iyiydi fakat ticari olarak bekleneni vermemişti. Deyim yerindeyse bu yeni proje tam bir fiyasko olmuştu. Bir sonraki yıl Macintosh üretildi. Başarılı bir proje olan Macintosh, Apple II saltanatına son verip, popülerliği hala devam eden Mac ürünlerinin üretimini başlattı.
1985 senesine gelindiğinde şirket içerisinde bazı anlaşmazlıklar çıkmaya başladı. Anlatılanlara göre Steve Jobs hırslı ve düzensiz bir yöneticiydi. Jobs kendi kurduğu şirketin yönetim kurulu tarafından işten atıldı.
Apple’dan ayrıldıktan kısa bir süre sonra NeXT Computer’ı kurdu. 1996 yılında Apple şirketi Jobs’u yeniden kazanmak için NeXT’e 429 milyon dolar ödeyerek satın aldı. Böylelikle Jobs, Apple’a dönüş yapmış oldu. 1997’de ise şirketin geçici CEO’luğu görevini üstlendi.
Daha sonra şirketin büyük kazanımlar yapmasını sağlayan iMac üretildi. Jobs’un Apple ailesine dönüşüyle birlikte şirketin başarı adımları hızla atılmaya başladı. Jobs yönetiminde iPod taşınabilir müzik çalarlar üretildi. iTunes dijital müzik yazılımı ile online müzik dükkanı açıldı ve online müzik piyasalarına girilmiş olundu.
Jobs hakkında bilinmesi gereken en önemli detaylardan biri de geçici bir süreliğine de olsa aldığı maaşın miktarıdır. Apple’ın kazançları eksilerde olduğu zamanlarda, Jobs tam bir yıl boyunca, yılda 1 dolar karşılığında çalıştı. Aldığı bu maaş ile “En Düşük Maaşlı CEO” unvanı alıp Guinness Dünya Rekorları listesine girdi.
Jobs, Apple Lisa ile kaybettiği prestiji, iPod, iTunes, iPhone gibi projelerle yeniden kazandı. Şirketin kazançları düzelmeye başladığında ise geçici CEO’luk görevinden ayrılıp, kalıcı yönetim kurulu üyesi oldu. Başarıyla yürüttüğü Apple Computer’daki CEO’luk görevinden sağlık sorunları nedeniyle 25 Ağustos 2011 tarihinde istifa etmek zorunda kaldı. Yerine Tim Cook getirildi.
Steve Jobs’un Ailesi
Dört çocuk babası olan Steve Jobs 18 Mart 1991 tarihinde Laurene Powell ile evlendi. Bu evlilikten Erin Siena, Eve ve Reed adında üç çocuğu oldu. 1978 yılında ise evlilik dışı birlikteliğinden Lisa adında bir kızı daha olmuştu. Jobs kısır olduğu yönünde bir açıklama yaparak ilk çocuğu olan Lisa’nın babası olduğunu kabul etmedi. Fakat daha sonra gerekli testler yapılınca çocuğun Jobs’un kızı olduğu anlaşıldı.
Jobs’un babası Suriye asıllı Abdulfattah John Jandali adındaki Müslüman bir adamdı. Doğumundan birkaç hafta sonrasında evlatlık olarak verdiği Jobs’un kendi oğlu olduğunu 2005 yılında öğrendi. Steve Jobs gerçek ailesini reddetmedi belki; ama hiçbir zaman da açık bir şekilde onlardan bahsetmedi.
Jobs’un öz ailesinden bir de kız kardeşi vardı. Mona Simpson adındaki yazar kardeşi, 1993 yılında bir roman çıkarttı. The Lost Father (Kayıp Baba) ismini verdiği romanında, hiç tanımadığı babasını arayan bir karakterden bahsetti. Çünkü babası Jandali tıpkı abisi Jobs’da olduğu gibi onun da büyümesine katkıda bulunmamış ve yanlarında olmamıştı.
Ardında dört çocuk ve onu çok seven bir eş bırakan Steve Jobs şöyle der;
“Eğer her gününü son gününmüş gibi yaşarsan bir gün mutlaka haklı çıkarsın.”
