Çek kullanımında önemli kavramlardan biri olan hamiline çek konusunu sizin için derledik.
İçindekiler
Hamiline Çek Nedir?
Bir çekin, herhangi bir isme ya da unvana göre düzenlenmeden hamiline düzenlenmesine hamiline çek adı verilir.
Yasal olarak bir kişinin lehine düzenlendiği gösterilmeyen bir çek, hamiline çek hükmünde olur. Çeki tahsil etme hakkı ise hamiline çek kimin elindeyse onundur.
Hamiline Çek Türleri Nelerdir?
Çeklerin dört kategoriye ayrılması, kişilerin çekler hakkında araştırma yapmasına neden oluyor. Bu çekler arasında ne çok kullanılanlardan biri olan ise hamile çek türüdür. Bu nedenle, kişiler “hamiline çek nedir” sorusunun cevabını arıyor. Çek türleri ise şöyledir:
- Tacir çeki
- Tacir olmayan çek
- Tacir hamiline çek
- Tacir olmayan hamiline çek
Tacir Hamiline Çek Nedir?
Tacir hamiline çek, gerçek ve tüzel kişilere, esnaf ve sanatkar odasına kayıtlı olan kişilerin ticari ilişkilerden doğan borçlarının ödenmesi için verilen çeklerdir. Söz konusu çeklerin matbu olarak hamiline basılması durumuna ise tacir hamiline çek adı veriliyor. Tacir hamiline çek konusunda dikkat etmeniz gereken önemli noktalar ise şöyle:
- Çek defterinin verildiği kişinin tacir olması gerekiyor.
- Tacir kişi, sahip olduğu kendi şahsi borçlarını bu çek ile ödeyememektedir. Çek, ticari ilişkiden doğan bir borç için kullanılmalıdır.
- Çekin matbu kısmında hamiline ibaresi yer almalıdır.
Tacir Olmayan Hamiline Çek
Yukarıda yer alan tacir hamiline çekin aksine tacir olmayan kişilerin kullandığı çeklere ise tacir olmayan hamiline çek adı veriliyor. Bu çekler, tacirlerin ticari olmayan işlemler sonucu ortaya çıkan borçların ödenmesinde de kullanılıyor.
Ancak, bu noktada dikkat edilmesi gereken konu ise tacir kişinin kendi işleri ile ilgili işlemlerini tacir olmayan kişinin çek defteri ile düzenleyememesi olacaktır. Aksi taktirde, kişi 2 yıla kadar varabilen hapis cezaları ile karşı karşıya kalabilir.
Bankalar, yukarıda yer alan çek türlerine göre ayrı çek defterleri basmaktadır. Basılan her bir çek defteri, basıldığı kendi kategorisinde kullanılmak zorunda. Aksi taktirde, kişiler hapis cezasına varacak kadar yaptırımlara tabi tutulabilir. Kişiler, kullanacağı çek defterinin seçimi yapmadan önce yapacağı iş sektörüne göre bir çek seçmelidir.
Hamiline Çek Nasıl Düzenlenir?
Çek düzenleme işlemleri her zaman özel bir özen istiyor. Ancak, hamiline çek düzenlemek diğer çek türlerine göre çok daha fazla dikkat gerektiriyor.
Hamiline çek düzenlemek için ise ilk olarak ilgili bankaya hamiline çek defteri için başvurulması gerekiyor. Başvuru gerçekleştireceğiniz banka, hamiline çek için özel bir çek defteri basacaktır. Banka tarafından basılan bu çek defteri ayrı ayrı takip edilir. Daha sonra bankalar, Gelir İdaresi Başkanlığı’na hamiline çek sahibi ile ilgili aşağıda yer alan bilgileri bildirir:
- Açık kimlik
- Kimlik numaraları
- Hesaplardan gerçekleşen ödeme tutarları
- Ödeme yapılan kişilerin kimlik bilgileri
Hamiline Çek Düzenlerken Nelere Dikkat Edilmeli?
Hamiline çek düzenleme işlemlerinde dikkat edilmesi gereken bir nokta da bulunuyor. Dikkat etmeniz gereken kısım ise hamiline çek için hazırlanan çek yapraklarında “hamiline” ifadesinin yer alıp almadığının kontrolüdür. Eğer bir çek yaprağında hamiline yazısı bulunmuyorsa ve kişi bunu kendi yazmaya çalışırsa, çeki düzenleyen kişi hakkında 1 yıla kadar hapis cezası istenebilir.
Hamiline Çek Nasıl Yazılır?
Hamiline çek nasıl yazılır sorusunun cevabı ise oldukça basit. Bunun için, öncelikle aşağıda yer alan maddeleri incelemeniz gerekiyor.
- Lehine düzenlenen kısmında matbu olarak hamiline yazısının yer alması gerekiyor.
- Daha sonra düzenlenme tarihini belirtmelisiniz.
- Çekin düzenlendiği yerin yazılması gerekiyor.
- Çek üzerinde yer alan ödenecek tutar kısmını hem yazı ile hem de rakam ile yazmalısınız.
- Son olarak keşideci çekini imzalayarak hamiline çek yazma işlemini tamamlayabilirsiniz.
