Muhtasar beyanname ve muhtasar beyanname kodları, işletme sahipleri için önemli finansal konulardan biridir.
Peki muhtasar kodları nelerdir ve nasıl kullanılır? Detayları sizin için derledik.
İçindekiler
- 1 Muhtasar Beyanname Nedir?
- 2 Muhtasar Beyannamenin Özellikleri Nelerdir?:
- 3 Muhtasar Beyanname Kodları Nelerdir?
- 3.1 Ücret
- 3.2 Yıllara Yaygın İnşaat
- 3.3 Kira
- 3.4 Yatırım Fonu veya Ort. Kazançları
- 3.5 Kurumların Dağıttıkları Kâr Payları
- 3.6 Yatırım İndirimi
- 3.7 Her Nevi Tahvil Faizleri
- 3.8 Zirai Mahsuller ve Hizmetler
- 3.9 Mevduat Faizleri
- 3.10 Faizsiz Olarak Kredi Verenlere Ödenen Kâr Payları
- 3.11 Repo
- 3.12 BES ve Diğer Şahıs Sigorta Şirketleri Tarafından Yapılan Ödemeler
- 3.13 Diğer Ödemeler
- 3.14 Kâr Payları Hariç Menkul Sermaye İratları
- 3.15 Her Nevi Alacak Faizleri
- 3.16 Kurumların Dağıttıkları Kâr Payları
- 3.17 Bunu paylaş:
- 3.18 Bunu beğen:
Muhtasar Beyanname Nedir?
Muhtasar beyanname gelir elde eden mükellefin kazancından devlete verilmek üzere kesilen tutarın tekrar devlete beyan edilmesi için kullanılan bir gelir vergisi beyanıdır. Muhtasar beyanname, beyannameyi veren mükellefin çalıştırdığı kişi sayısına göre aylık veya 3 aylık olarak düzenlenir.
Muhtasar Beyannamenin Özellikleri Nelerdir?:
Muhtasar beyannamenin özellikleri şu şekilde özetlenebilir:
- Muhtasar beyanname stopaj usulü vergilendirilir. Bu yüzden vergi borçludan değil vergi sorumlusundan istenir. Burada yasal mükellef çalışandır fakat vergisini onun adına vergi sorumlusu, yani işveren öder. Bu yüzden muhtasar beyanname de işveren tarafından düzenlenir.
- Muhtasar beyanname de gelir sahibinin eline geçmeden önce vergilendirilir. Yani çalışana maaş veren bir işveren maaştan önce çalışanın aldığı ücretten yasal olarak ödemesi gereken gelir ve damga vergisini keser. İlgili süre içinde bir de muhtasar beyanname düzenler ve ilgili vergi dairesine öder. Mesela SGK’lı bir çalışanın brüt maaşından kestiği gelir vergisi muhtasar beyanname ile düzenlenip devlete beyan edilir ve ödenir. Vergi mükelleflerine kiralanan iş yerlerinde vergi brüt kira miktarından kesilir kiracı bunu muhtasar beyanname ile beyan eder.
Muhtasar Beyanname Kodları Nelerdir?
Muhtasar beyanname kodlarını başlıklar halinde aşağıda bulabilirsiniz.
Ücret
Ücret kesintisi için kullanılan muhtasar beyanname kodları şöyle:
| Alan | Kod | |
| Asgari Ücretli (GVK Md. 94/1) | 011 | |
| Diğer Ücretler ile Ücret Sayılan Ödemeler (GVK Md. 94/1) | 012 | |
| SERBEST MESLEK-18. Madde Kapsamına Giren Ödemeler (GVK Md. 94/2 a) | 021 | |
| Diğer Serbest Meslek Kazancı Ödemeleri (GVK Md. 94/2-b) | 022 | |
| Petrol Arama Faaliyetleri İçin Yapılan Serbest Meslek Kazancı Ödemeleri (KVK Md. 30/1-b) | 231 | |
| Diğer Serbest Meslek Kazancı Ödemeleri (KVK Md. 30/1-b) | 232 |
Yıllara Yaygın İnşaat
Yıllara yaygın inşaat ile ilgili kodlar şöyle:
| Yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri dolayısıyla yapılan hakediş ödemeleri (GVK Md. 94/3) | 031 | |
| Yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara yapılan hakediş ödemeleri (KVK Md. 15/1-a) | 032 | |
| Dar Mükellef Kurumlara Birden Fazla Takvim Yılına Yaygın İnşaat ve Onarım İşleri İle İlgili Olarak Yapılan Hakediş Ödemeleri (KVK Md. 30/1-a) | 221 |
Kira
Kira ile ilgili muhtasar beyanname kodları aşağıdaki gibidir:
| 70\. maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemeler (GVK Md. 94/5) | 041 | |
| Kooperatiflere ait taşınmazların kiralanması karşılığı yapılan ödemeler (KVK Md. 15/1-b) | 042 | |
| Finansal Kiralama Kapsamındaki Gayrimenkul Sermaye İratları (KVK Md. 30/1-c) | 241 | |
| Diğer Gayrimenkul Sermaye İratları (KVK Md. 30/1-c) | 242 |
Yatırım Fonu veya Ort. Kazançları
Yatırım fonları özelindeki muhtasar kodları tablodaki gibidir:
| Men. Kıy. Yatırım Fonu ile Ort. Portföy Kazançları (GVK Geç. Md. 67/8) | 052 | |
| Altın ve Kıymetli Madenlere Dayalı Yatırım Fonu veya Ort. Portföy Kazançları (KVK Md. 15/3) | 053 | |
| Girişim Sermayesi Yatırım Fonu veya Ort. Kazançları (KVK Md. 15/3) | 054 | |
| Gayrimenkul Yatırım Fonu veya Ort. Kazançları (KVK Md. 15/3) | 055 | |
| Konut Finansmanı Fonu ile Varlık Finansmanı Fonu Kazançları (GVK Geç. Md. 67/8) | 056 |
Kurumların Dağıttıkları Kâr Payları
Kurumların dağıttığı kâr paylarını şu şekilde özetlemek mümkün:
- Tam Mükellef Kurumlar Tarafından, Tam Mükellef Gerçek
Kişilere, Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükellefi Olmayanlara ve Gelir Vergisinden Muaf Olanlara Dağıtılan 75. Maddenin (1), (2) ve (3) Numaralı Bentlerinde Sayılan Kar Payları (GVK Md. 94/6-b-i): 061 - Tam Mükellef Kurumlar Tarafından Dar Mükellef Gerçek Kişilere ve Gelir Vergisinden Muaf Olan Dar Mükelleflere Dağıtılan 75. Maddenin (1), (2) ve (3) Numaralı Bentlerinde Sayılan Kar Payları (GVK Md. 94/6-b-ii): 062
- Vergiden Muaf Olan Kurumlara Dağıtılan 75. Maddenin (1), (2) ve (3) Numaralı Bentlerinde Sayılan Kar Payları (KVK Md. 15/2): 065
Yatırım İndirimi
Yatırım İndiriminden Yararlanan Kazançlar (GVK Geç. Md. 61) için muhtasar kodu 071’dir.
Her Nevi Tahvil Faizleri
Her nevi tahvil faizleri için muhtasar beyanname kodları şu şekilde listelenebilir:
- Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Kamu Ortaklığı İdaresi ile Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetlerden Sağlanan Gelirler (GVK Md. 94/7): 081
- Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Kamu Ortaklığı İdaresi ile Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetlerden Sağlanan Gelirler (GVK Geç. Md. 67/2): 082
- Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetlerden Sağlanan Gelirler (KVK Md.15/1-c): 083
Zirai Mahsuller ve Hizmetler
Zirai ve mahsuller hakkında belirlenen muhtasar beyanname kodları:
| Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilerek Satın Alınan Hayvanlar ve Bunların Mahsulleri ile Kara ve Su Avcılığı Mahsulleri İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-a-i) | 091 | |
| Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilmeksizin Satın Alınan Hayvanlar ve Bunların Mahsulleri ile Kara ve Su Avcılığı Mahsulleri İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-a-ii) | 092 | |
| Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilerek Satın Alınan Diğer Zirai Mahsuller İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-b-i) | 093 | |
| Ticaret Borsalarında Tescil Ettirilmeksizin Satın Alınan Diğer Zirai Mahsuller İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-b-ii) | 094 | |
| Zirai Faaliyet Kapsamında İfa Edilen Orman İdaresine veya Orman İdaresine Karşı Taahütte Bulunan Kurumlara Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-c-i) | 095 | |
| Zirai Faaliyet Kapsamında İfa Edilen Diğer Hizmetler İçin Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/11-c-ii) | 096 |
Mevduat Faizleri
TL Mevduat Hesaplarına Yürütülen Faizler (GVK Geç. Md. 67/4) için muhtasar beyanname kodu 101’dir.
Döviz Tevdiat Hesaplarına Yürütülen Faizler ile Katılım Bankalarınca Döviz Katılma Hesaplarına Ödenen Kar Payları (GVK Geç. Md. 67/4) için muhtasar beyanname kodu 102’dir.
Faizsiz Olarak Kredi Verenlere Ödenen Kâr Payları
Faizsiz Olarak Kredi Verenlere Ödenen Kar Payları ile Kar ve Zarar Ortaklığı Belgesi ve Katılım Bankalarınca Kar ve Zarara Katılma Hesabı Karşılığında Ödenen Kar Payları (GVK Geç. Md. 67/4) için muhtasar beyanname kodu 111’dir.
Repo
Repo Gelirleri (GVK Geç. Md. 67/4) için muhtasar beyanname kodu 121’dir.
BES ve Diğer Şahıs Sigorta Şirketleri Tarafından Yapılan Ödemeler
BES ve diğer şahıs sigorta şirketleri tarafından yapılan ödemeler için muhtasar beyanname kodları hakkında detaylar şöyle:
| GVK’ nın 75/15. Maddesinin (a) Alt Bendinde Yer Alan Ödemeler (GVK Md. 94/15-a) | 131 | |
| GVK’nın 75/15. Maddesinin (b) Alt Bendinde Yer Alan Ödemeler (GVK Md. 94/15-b) | 132 | |
| GVK’nın 75/15. Maddesinin (c) Alt Bendinde Yer Alan Ödemeler (GVK Md. 94/15-c) | 133 |
Diğer Ödemeler
Muhtasar beyanname kodlarıyla ilgili diğer başlıklar ve detaylar aşağıdaki gibi:
- Telif ve Patent Hakları Satışı Dolayısıyla Dar Mükellefiyete Tabi Olanlara Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/4): 141
- Milli Piyango İdaresince Çıkarılan Biletleri Satanlar İle Diğer Kişilerce Çıkartılan Bu Nitelikteki Biletleri Satanlara Yapılan Komisyon, Prim vb. Ödemeler (GVK Md. 94/10-a): 142
- 4077 s. Kanuna Göre Kapı Kapı Dolaşmak Suretiyle Tüketiciye Satanlara Yapılan Komisyon, Prim vb. Ödemeler (GVK Md. 94/10-b): 143
- PTT Acenteliği Yapanlara Bu Faaliyetleri Nedeniyle Ödenen Komisyon Bedeli (GVK Md. 94/12): 144
- Esnaf Muaflığından Yararlananlara Mal ve Hizmet Alımları Karşılığında Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94-13/a, c, d): 145
- Esnaf Muaflığından Yararlananlara Hurda Mal Alımları Karşılığında Yapılan Ödemeler (GVK Md. 94/13-b): 146
- Diğerleri: 151
Kâr Payları Hariç Menkul Sermaye İratları
Detaylar şöyle:
- Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Kamu Ortaklığı İdaresi ile Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetlerden Sağlanan Gelirler (GVK Geç. Md. 67/2): 251
- Her Nevi Tahvil ve Hazine Bonosu Faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince Çıkarılan Menkul Kıymetlerden Sağlanan Gelirler (KVK Md. 30/1-ç): 252
- Mevduat Faizleri (GVK Geç. Md. 67/4): 253
- Faizsiz Olarak Kredi Verenlere Ödenen Kar Payları ile Kar ve Zarar Ortaklığı Belgesi ve Katılım Bankalarınca Kar ve Zarara Katılma Hesabı Karşılığında Ödenen Kar Payları (GVK Geç. Md. 67/4): 254
- GVK’nun 75/10. Maddesinde Yazılı Menkul Sermaye İratları (KVK Md. 30/1-ç): 256
- Repo Gelirleri (GVK Geç. Md. 67/4): 257
- Diğer Menkul Sermaye İratları: 258
Her Nevi Alacak Faizleri
Konunun detaylarına göz atalım:
- 2009/14593 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Madde 1/(5-a)’ ya Göre Ödenecek Alacak Faizleri: 262
- 2009/14593 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Madde 1/(5-b)’ye Göre Ödenecek Alacak Faizleri: 263
- 2009/14593 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Madde 1/(5-c)’ye Göre Ödenecek Vade Farkları: 264
- 2009/14593 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Madde 1/(5/ç)’ye Göre Ödenecek Diğer Alacak Faizleri: 265
Kurumların Dağıttıkları Kâr Payları
Bu alandaki muhtasar beyanname kodları şöyle:
- Tam Mükellef Kurumlar Tarafından, Dar Mükellef Kurumlara veya Kurumlar Vergisinden Muaf Olan Dar Mükelleflere Dağıtılan GVK’nun 75. Maddesinin (1), (2) ve (3) Numaralı Bentlerinde Sayılan Kar Payları (KVK Md. 30/3): 271
- Dar Mükellef Kurumlarca Ana Merkeze Aktarılan Tutarlar (KVK Md. 30/6): 272
- Gayrimaddi Hakların Satışı, Devir ve Temliki Karşılığında Ödenen Bedeller (KVK Md. 30/2): 281
- Yetkili Makamların İzni İle Açılan Sergi ve Panayırlarda Yapılan Ticari Faaliyetlerden Elde Edilen Kazançlar (KVK Md. 30/5): 282
- Bakanlar Kurulunca İlan Edilen Ülkelerde Yerleşik Olanlara Veya Faaliyet Gösterenlere Yapılan Ödemeler (KVK Md. 30/7): 283
- Diğerleri: 284
