Ekonomik gücüne bakılmaksızın tüm bireylerin ihtiyaç hâlinde sağlık hizmetlerine eşit şekilde ulaşılabilmesi gerekir. Olası sağlık riskleri ve hastalık durumlarında hekimler ve sağlık çalışanları tarafından tedavi görebilmek içinse genel sağlık sigortası oldukça önemlidir. Devlet hastanelerinden ücretsiz şekilde sağlık hizmeti alınabilmesi için gerekli olan genel sağlık sigortası nedir, nasıl yapılır?
İçindekiler
Genel Sağlık Sigortası Nedir?
Genel Sağlık Sigortası (GSS), tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının sağlık hizmeti almasını kolaylaştırmak üzere Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile yürürlüğe alınmıştır. Bu düzenlemeyle herhangi bir sağlık sigortası veya sağlık güvencesi olmayanların dahi sağlık hizmeti alabilmeleri amaçlanmıştır.
Çalışanlar için GSS primleri işveren tarafından ödenirken çalışmayan bireylerin kendilerinin genel sağlık sigortasını yaptırması gerekir. Bu sigorta devlet hastanelerinde geçerliyken özel sigorta sahipleri veya tamamlayıcı sigorta sahipleri için özel hastane kullanım durumları farklılık gösterebilir.
Genel Sağlık Sigortası Nasıl Yaptırılır?
Çalışan kişilerin genel sağlık sigortaları çalıştıkları şirket tarafından yapılır. Bireysel olarak sigorta yaptırması gereken kişiler içinse “Genel sağlık sigortasına nasıl başvurulur?” sorusunun yanıtı merak edilir.
Öncelikle ödenecek primin belirlenmesi için gelir testi yaptırılır. Bu test, mevcut gelirin sigorta primi ödemek için yeterli olup olmadığını ölçer. Test başvurusu ikametgâhın olduğu il/ilçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma (SYD) Vakfına yapılır. Gelir testi sonucunda prim ödemesi çıkan kişiler başvuru için evrakı toplar.
GSS başvurusu için gerekli adımlar şu şekildedir:
• Muhtarlıktan GSS başvuru formu temin edilir ve form eksiksiz şekilde doldurulur.
• Başvuru formu, kimlik fotokopisi ve ikametgâh belgesiyle birlikte vergi dairesine gidilir, form onaylatılır.
• Diğer tüm evrakla birlikte onaylı belge kaymakamlık bünyesindeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına teslim edilerek başvuru tamamlanır. e-Devlet üzerinden de başvuru yapılabilir ancak online başvurunun ardından gerekli evraklar yine de Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına teslim edilmelidir.
• GSS sistemine dâhil olduktan sonra prim ödemeleri SGK anlaşmalı bankalara veya PTT şubelerine yapılabilir.
• Sürecin tamamlanmasının ardından genel sağlık sigortasından yararlanmaya başlayabilirsiniz.
Ödenecek prim miktarı asgari ücret üzerinden belirlenir. Brüt asgari ücretin %3’ü tutarındadır.
Genel Sağlık Sigortası İçin Gerekli Evrak Nelerdir?
Standart bazı evrakın yanında başvuran kişinin özel durumuna göre değişiklik gösterecek evrak da bulunur. İstenen tüm evrakı şöyle sıralayabiliriz:
• Başvuru kayıt formu,
• Sigortadan yararlanacak bireyin T.C. kimlik fotokopisi,
• İkametgâh belgesi,
• Gelir testi sonucu,
• Aylık gelir belgesi,
• Gayrimenkul mülkiyet belgesi,
• Engelli vatandaşlar için engelli kimlik kartı,
• 65 yaşının üzerindeki vatandaşlar için emeklilik ve benzeri durumlarda alınan aylık belgesi.
Genel Sağlık Sigortası Yaptırma Şartları Nelerdir?
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan ve Türkiye’de ikâmet eden 18 yaşını doldurmuş bireyler için bazı istisnalar dışında genel sağlık sigortası yaptırma zorunluluğu vardır. Örneğin yüksek öğrenim görenler için yaş sınırı yirmi beştir. Liseye devam edenler içinse yaş sınırı yirmidir. Ancak 18 yaşından itibaren okumayan ve çalışmayan yetişkinler genel sağlık sigortası primi ödemek zorundadır.
Genel sağlık sigortası tüm vatandaşları kapsayacak şekilde doğumdan itibaren başlar. 18 yaş altındaki çocuklar ailesinin sigortasından yararlandığı için resmî başlangıç yaşı 18 kabul edilir.
Peki, bireyler genel sağlık sigortası yaptırabilir mi? Kişi kendi adına çalışıyorsa ve bir işvereni yoksa sigorta primini kendi ödemek zorundadır. Çalışmayan kişiler de belirtilen prosedüre uygun şekilde başvurularını tamamlayarak primlerini ödemekle mükelleftir.
Mevzuata göre GSS kapsamı dışında kalan, bu primi ödemek zorunda olmayanlardan bazıları şöyle sıralanabilir:
• Askerlik hizmetini yapan er ve erbaşlar,
• Yedek subay ve astsubay okul öğrencileri,
• Cezaevindeki tutuklular,
• Yurt dışında yaşayıp bulunduğu ülkenin sigorta mevzuatına tabi olanlar,
• Vatansız olarak tanımlanan kişiler,
• Stajyer avukatlar,
• 18 yaşını doldurmamış çocuklar,
• Talepte bulunan yabancı uyruklu öğrenciler,
• Hanede kişi başı geliri asgari ücretin üçte birinden az olan kişiler,
• Yabancı bir ülke adına Türkiye’de görevli olanlar.
Bu kişiler sigorta primi ödemeksizin sağlık hizmetlerinden yararlanabilir.
Genel Sağlık Sigortası Borcu Nedir?
Daha önce belirttiğimiz gibi GSS sistemi kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için aylık prim ödemelerinin düzenli şekilde yapılması gerekir. Belirli bir süre primlerini ödeyemeyen kişilerin GSS prim borçları birikir. Borç kapanmadığı durumda bireyler, acil servis hizmetleri dışında hiçbir devlet hastanesinden hizmet alamazlar. Zamanında ödeme yapılmadığı taktirde Sosyal Sigortalar Kurumu haciz veya icra marifetiyle alacağını talep edebilir.
e-Devlet üzerinden “Genel Sağlık Sigortası Tescil ve Prim Borcu Sorgulama” sekmesinden GSS borcunun olup olmadığına dair sorgulama kolayca yapılabilir.
İçerikte yer alan bilgiler yayınlanma tarihine göre hazırlanmıştır.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. İşbu blog sayfası aracılığı ile sunulan tavsiyelere dayanarak alınan/alınacak yatırım kararlarının ve yapılan/yapılacak alım satım vb. işlemlerinden ve bu işlemlerin olası neticelerinden Fatih Semizoğlu herhangi bir surette sorumlu değildir.