e-Dönüşüm, devletin son dönemde en çok önem verdiği konulardan biri haline geldi. Sağladığı avantajları da düşünürsek hem bürokrasi hem de vatandaş açısından oldukça kullanışlı olan e-dönüşüm uygulamalarının kapsamı ise geçtiğimiz her sene daha da artırıldı.
Bu yazımızda e-dönüşüm uygulamalarından biri olan e-Defteri ve 2024’te e-Deftere geçiş zorunluluğunu belirleyen şartları anlattık.
İçindekiler
e-Defter Nedir?
Tüccarlar ve işletmeler, Vergi Usul Kanunu (VUK) ve Türk Ticaret Kanunu (TTK) gereği, ticaret hayatları süresince bazı ticari defterleri tutmak zorundadır. İşte bu defterlerin belirli format ve standartlara uygun şekilde elektronik ortamda hazırlanması, bastırılmadan kaydedilmesi, değişmezliği, bütünlüğü ve doğruluğunun garanti altına alınması ve resmi makamlarca ispat aracı olarak kullanılmasını sağlayan elektronik kayıt ve hukuki ve teknik düzenlemeler bütününe ise e-Defter denir.
Özetleyecek olursak e-Defter temelde, büyük defter ve yevmiye defterinin yeni, modern, dijital halidir.
Kimler e-Defter Kullanır?
1 Sıra numaralı Elektronik Defter Genel Tebliği’nde yer alan şartları taşıyan tüm gerçek ve tüzel kişiler e-Defteri kullanabilir.
e-Defter Beratı Nedir?
e-Defter ile işletmenin mali durumu, borç ve alacağı, yıl içinde aldığı tüm sonuçları kaydedilir. Resmi kurumlar da bu kayıtları baz alarak tespitte bulunur.
Elektronik ortamda tutulan e-Defter ile Maliye Bakanlığı’na elektronik imza ile berat verilir. Usul ve esaslarını yayınladığı tebliğler ile Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) belirlediği, defter dosya özetlerini barındıran, mali mühür ile imzalanıp mükellef tarafından GiB’e beyan edilen dokümana e-Defter beratı denir.
e-Defterin Avantajları Nelerdir?
e-Defter kullanmanın avantajlarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Kolaylık: e-Defter sayesinde resmi defterlerinizi kaybolma veya hasar görme riski olmadan büyük kolaylıkla tutabilirsiniz.
- Güvenlik: e-Defter ile belirli standartlara göre hazırladığınız ve elektronik olarak GİB’e gönderdiğiniz yevmiye defteri ile defter-i kebiri, dosyalar halinde yasal olarak belirlenen süre boyunca güvenle saklayabilirsiniz.
- Düşük maliyet: e-Defter uygulaması sayesinde yazıcı, kağıt, tasdik, saklama ve depolama maliyetlerini ortadan kaldırırsınız.
- Artan verimlilik: İş gücünden ve zamandan tasarruf ederek verimliliği artırırsınız
- Denetime uygunluk: Uluslararası format ve standartlara uygun çalıştığınız için şirketinizi iç ve dış denetime hazır hale getirirsiniz.
2024 için e-Defter Geçiş Hadleri Nelerdir?
e-Defter zorunluluğu, vergi mükelleflerinin ödediği vergi oranlarına göre belirleniyor. Şu ana kadar e-Defter mükellefi olmayan meslek grupları, ciro limitinin aşağı çekilmesi sonucunda çok yakında e-Defter uygulaması ile tanışacak.
2022 veya takip eden hesap dönemlerinde 500 bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı olan mükelleflerin 1 Ocak 2024 tarihine kadar e-Defter’e geçmesi gerekiyor.
2022 yılı brüt satış hasılatı 3 milyon TL olan firmalar 2025 yılında edeftere geçecek.
Bununla birlikte zorunluluk kapsamında olmayan birçok şirket de e-dönüşüm uygulamalarının getirdiği avantajlardan faydalanabilmek için gönüllü olarak e-Defter sistemine geçiş yapabilir. E-Dönüşüm fırsatlarının yanı sıra, sisteme erkenden geçiş yapan bu şirketler, değişen mevzuatlara da kolayca uyum sağlayabilir.
VUK kapsamında zorunlu tutulması sebebiyle, geçiş yapılmaması halinde şirketlere cezai yaptırımlar uygulanabilir.
2024 yılında kullanılacak ve kağıt ortamında tutulacak olan yevmiye, kebir, envanter, damga ve yönetim kurulu kararı defterinin tasdikinin 31.12.2023’e kadar yapılması gerekiyordu.
- Eğer 2023 yılı defterleri kullanılacak ise 2024 yılı kullanımı için ara tasdiklerinin 31.01.2024’e kadar
- Kağıt ortamında tutulan 2023 yılı yevmiye defterinin kapanış tasdikinin 30.06.2024’e kadar
noterden yaptırılması zorunludur.
e-Deftere Nasıl Başvurabilirsiniz?
Tüzel kişiyseniz mali mühür; gerçek kişiyseniz elektronik imza ile GİB’in web sitesinden “Mikro e-Defter 1.02” opsiyonunu seçerek e-Deftere kolayca başvuruda bulunabilirsiniz.
Eğer e-Deftere daha önce başvurduysanız e-Defter başvurunuzun durumunu sorgulayıp hangi aşamada olduğunu görebilirsiniz.
e-Fatura ve e-Arşive Geçen e-Deftere De Geçmek Zorunda Mı?
e-Fatura uygulamasına zorunlu olarak geçen mükelleflerin e-Defter uygulamasına da geçmesi zorunluluk kapsamında.
e-Fatura mükellefi aynı zamanda e-arşiv mükellefi de olduğu için, e-arşive zorunlu olarak geçen mükelleflerin de e-Defteri zorunlu olarak kullanması gerekiyor.
