Resmi işlemlerimizin çoğunu daha pratik bir şekilde yapmamızı sağlayan, ıslak imza ile aynı geçerliliğe sahip elektronik imza, bürokrasiyi azaltıp hayatımızı kolaylaştırıyor.
Peki e-imzanın özellikleri neler, ne işe yarar? Nereden ve nasıl alınır? Bu yazıda e-imzaya dair sorularınızın cevabını bulacaksınız.
İçindekiler
e-İmza Nedir?
e-İmza, yasada da belirtilen en sade tanımıyla bir elektronik veriye eklenen ya da elektronik verilerle mantıksal bağlantısı olan, farklı harf, karakter ve sembollerden oluşan elektronik veridir.
Dijital imza olarak da bilinen elektronik imza, ıslak imza ile tamamen aynı yasal geçerliliğe sahiptir. Elektronik ortamda ıslak imza yerine kullanılan e-imza, kimlik doğrulamak için kullanılır; elektronik ortamda gerçekleşen bir işlemin ilgili veriyi kimin imzaladığını, güvenilirliğini ve değiştirilip değiştirilmediğini tespit eder. Bu sebeple, e-imza ile imzalanmış bir belge inkar edilemez.
e-İmza’nın Mali Mühürden Farkı Nedir?
e-İmza ile mali mühür arasındaki fark e-imzanın gerçek kişiler tarafından ıslak imza yerine geçecek şekilde; mali mührün ise şirketler tarafından firma kaşesi yerine geçecek şekilde kullanılmasıdır. Daha fazla ayrıntı için yukarıdaki yazıyı ziyaret edebilirsiniz.
e-İmzanın Nitelikleri Nelerdir?
5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu, e-imzanın niteliklerini şöyle listeler:
- e-İmza, elle atılan imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.
- e-İmza, Elle atılan imza ile aynı ispat gücüne haizdir.
- Usulüne göre güvenli elektronik imza ile oluşturulan elektronik veriler senet hükmündedir.
- Bu veriler, aksi ispat edilinceye dek kesin delil sayılır.
e-İmza Nasıl Oluşturulur?
e-İmza, yetkili Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcılar (ESHS) aracılığıyla alınır.
e-İmza almak için bu hizmet sağlayıcılara başvurmak ve kanun gereği Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na bildirim yapmış olmak gerekir. ESHS listesine Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun web sitesindenulaşabilirsiniz.
e-İmza Oluşturulurken Yapılan Kontroller Nelerdir?
e-İmzayı oluşturmadan önce bazı kimlik kontrolleri yapılır. Bu kontroller şunlardır:
- Eğer bireysel bir başvuru olacaksa kimlik kontrolü adreste kurulum hizmetiyle birlikte veya noter aracılığıyla yapılır.
- Kurumsal başvurularda ise başvuru sözleşmesiyle kontrol sağlanır.
- Bir başka yöntem de hizmet sağlayıcının ofisine gitmektir.
Bireysel e-imza başvurusu yapacaksanız hizmet sağlayıcıya TC kimlik numaralı nüfus cüzdanınızın fotokopisi ile noterde imzalayacağınız NES Kullanıcı Taahhütnamesi’ni göndermelisiniz. Nitelikli elektronik sertifikanız aldığınız tarihten itibaren talep ettiğiniz süreye göre 1, 2 ya da 3 seneye dek geçerli olacaktır.
e-İmza Başvurusu için Gerekli Evraklar
Bu evraklar bireysel ve kurumsal olmak üzere iki kategoride incelenebilir.
Bireysel e-İmza Başvurusu için Hangi Belgeler Gerekir?
- T.C. kimlik numarası bulunan nüfus cüzdanı, pasaport, sürücü belgesi gibi fotoğraflı ve geçerli resmi kimlik belgesinin aslı
- Nitelikli Elektronik Sertifika taahhütnamesi ve başvuru formu
Kurumsal e-İmza için Hangi Belgeler Gerekir?
- Ticaret Sicil Memurluklarından son 6 ay içinde aldığınız faaliyet belgesinin aslı
- T.C. kimlik numarası bulunan bir nüfus cüzdanı, pasaport, sürücü belgesi gibi fotoğraflı ve geçerli resmi kimlik belgesinin aslı
- İmza sirküleri fotokopisi
- Nitelikli Elektronik Sertifika taahhütnamesi ve başvuru formu
e-İmza Kullanmak için Kurulum Nasıl Yapılır?
Elektronik imzayı kullanabilmek için bir kart sürücü yazılımı kurulur. Bu yazılım, mobil imza ile tarafınıza gönderilen CD veya diğer materyallerin arasındadır. Aynı zamanda e-imzayı temin eden sağlayıcının internet sitesinden de indirilebilir.
Bilgisayara kurulan yazılımla elektronik sertifikaya giriş yapılır. İşte bu giriş sonrasında sertifika artık kullanıma hazırdır.
e-İmza Appleti Nedir?
e-İmza Appleti, web tarayıcı içinden çalışan bir yazılım parçasıdır. Elektronik imzalama işlemlerini yapmaya yarar. e-İmza Appleti,
- Açık web sayfasında bir görsel veya tablo benzeri bir dörtgen içinde çalışır. Programlamayla yapılabilecek işlemleri gerçekleştirir.
- İndirildiği makineye bağlanarak veri alışverişinde bulunur.
Kullanıcıyla etkileşimli olarak çalışır.
e-İmza Appleti Hangi Konfigürasyonları Destekler?
Bu konfigürasyonlar şu şekilde listelenebilir:
- Java runtime environment (JRE) 1.6 ya da üzeri sürümler
- Internet explorer 6 veya üzeri, Firefox 2 veya üzeri web tarayıcılar
- Windows 2000/2003/XP/Vista, Linux, Macosx, Solaris Sparc işletim sistemleri
- Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde geçerli bir elektronik imza sertifikası
e-İmza Nerelerde Kullanılır?
e-İmzanın kullanıldığı yerleri aşağıda sıralıyoruz:
- e-Devlet uygulamaları
- e-İmzanın zorunlu olduğu kamu projeleri (UYAP, Sanayi Bakanlığı, EKAP, vs.)
- MERSİS Projesi kapsamındaki ticari sicil işlemleri
- Gümrük ve dış ticaret işlemleri
- Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) sistemi
- Çalışan hizmet sözleşmeleri ile diğer tüm sözleşmeler
- Banka talimatları
- Performans, izin, fazla mesai ve masraf onay formları
- Genel Kurul, Ortaklar Kurulu ve Yönetim Kurulu karar imzaları
- Bayi ağı iletişimindeki sipariş süreçleri
- e-Belgelerin imzalanması
- Islak imza gerektiren tüm uygulamalar