İçindekiler
SWOT Analizi Nedir?
SWOT analizi, gelişmiş bir stratejik anlayış elde edebileceğiniz, organizasyonunuz için önemli adımlar atarken yapacağınız işe ya da başlanacak projeye dair olumlu ve olumsuz etkenleri detaylı şekilde ele alabileceğiniz bir tekniktir. Swot; güçlü yönler (strengths), zayıf yönler (weaknesses), fırsatlar (opportunities) ve tehditler (threats) kelimelerinden oluşur. SWOT analizi tüm bu faktörlerin organizasyonunuzun işleyişini nasıl etkileyebileceğini daha iyi anlamanızı sağlar.
Kısaca SWOT analizi, dört sütunlu bir tabloya yerleştirilen; güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditlerin detaylı karşılaştırılması sonucu geleceğe yönelik plan ve strateji oluşturma amacı ile gerçekleştirilen bir analiz çalışmasıdır.
SWOT Analizi Neden Önemlidir?
SWOT analizi, organizasyonunuzun performansıyla ilgili olumsuz sonuçlar doğurabilecek durumları ortaya çıkarmanızı ve riskli süreçleri daha iyi okumanızı sağlar. SWOT analizini dikkatli ve sistematik bir yapıda ilerletmeniz, işletmenizin sektörde hangi noktada konumlandığına dair yeni bilgiler sağlayacağı gibi olası her durum için tam olarak doğru stratejiyi geliştirmenize de yardımcı olacaktır.
Örnek verecek olursak, işletmenizin bazı güçlü yönlerinin farkında olabilirsiniz ancak bu güçlü yönleri, zayıf yönler ve tehdit unsurları ile değerlendirene kadar gerçekte ne kadar risk içerdiklerinin farkına varamayabilirsiniz.
Aynı şekilde, bazı zayıf yönleriniz hakkında makul endişeleriniz oluşmuş olabilir ancak sistematik analizler yaparak, daha önce gözden kaçan ve telafi etmekten fazlasını yapabileceğiniz fırsatlar elde edebilirsiniz.
SWOT Analizi Tablosu
Organizasyonunuzun faaliyet alanları ile ilgili sektörel gelişmeler, şirketinizin başarısı ve sürdürülebilirliği için oldukça önemlidir. Para politikaları, piyasa değişiklikleri ve tedarikçilere erişim gibi dış etkenler, fırsatların ve zayıf yönlerin bir listesini oluşturmanız için yararlanabileceğiniz kategoriler arasındadır.
SWOT analizi tablosu ya da matrisi olarak da isimlendirilen listeleme, bir kâğıdın dört eşit parçaya bölünmesiyle oluşturulabilir. Veri incelemeleri ve şirket içi bilgi alışverişinden sonra; güçlü yönler, zayıf yönler, doğabilecek fırsatlar ve tehditler ile alakalı ön görülen soruları ilgili alanlara yazarak başarılı bir SWOT analizi değerlendirmesi için ihtiyacınız olan kalıbı kurgulayabilirsiniz. Peki başarılı bir SWOT analizi için hangi başlıklarda ne tür sorular sormalısınız?
| Güçlü Yönler | Zayıf Yönler | Fırsatlar | Tehditler |
|---|---|---|---|
| *Ürün ya da hizmetlerimizi öne çıkaran özellikler nelerdir? | *Ürün ya da hizmetlerimizin zayıf noktaları nelerdir? Geliştirilmesi gereken yönleri var mı? | *Ürün ya da hizmetlerimiz, gelecekte doğabilecek ihtiyaç ve talepleri karşılayacak özelliklere sahip mi? | *Zayıf yönlerimizin şirketimiz için tehlike oluşturacak durumlara dönüşme ihtimali var mı? |
| *Teknoloji ve inovasyon konularında seviyemiz yeterli mi? | *Teknolojik gelişmelere adaptasyon konusunda nasıl sorunlar yaşıyoruz? | *Yeni teknolojik gelişmeleri, kendi iş süreçlerimize ve hizmetlerimize nasıl dâhil edebiliriz? | *Rakiplerimizin bizden bir adım öne geçmek için yapacağı hamlelere kadar hazırlıklıyız? |
| *Rakiplerimiz, hangi yönlerimizin güçlü olduğunu düşünüyor olabilir? | *Rakiplerimizin farkında olduğu zayıf yönlerimiz neler olabilir? | *Rakiplerimizin zayıf gördüğü yönlerimizi kendi avantajımıza nasıl çevirebiliriz? | *İleride yaşanabilecek bir ekonomik krize karşı önlem alıyor muyuz? Ne kadar hazırlıklıyız? |
SWOT Analizi Nasıl Yapılır?
Bir SWOT analizi, dört bileşenin analizinden önce ve sonra eyleme geçirilebilir öğelerle beraber birkaç adıma bölünebilir. Genel olarak, bir SWOT analizi yaparken aşağıdaki adımlar izlenmelidir:
1- Hedef Belirleme
Bir SWOT analizi kapsamlı olarak yapılabilir, ancak analizi doğrudan bir amaca yönelik yapmak elde ettiğiniz verilerin daha değerli olmasını sağlayacaktır. Örneğin, bir SWOT analizinin amacı, yeni bir ürün veya hizmetinizin tanıtımını gerçekleştirip gerçekleştirmemek odaklı olabilir. Amaca yönelik bir SWOT analizi, şirketinizin sürecin sonunda hedeflediği başarıya ulaşması konusunda yol gösterici olacaktır. Bu örnekte SWOT analizinin, ürünün tanıtılması gerekip gerekmediğini belirlemeye yardımcı olması beklenir.
2- Kaynak Toplama
Her SWOT analizi farklılık gösterir. Bir şirketin farklı SWOT analizi tablosu örneklerini bir araya getirerek, başarılı bir analiz yapabilmesi için farklı veri parametrelerine ihtiyacı olabilir. Analize; hangi bilgilere erişimin olduğunu, hangi veri sınırlamalarıyla karşı karşıya olunduğunu ve dış veri kaynaklarının ne kadar güvenilir olduğunu anlayarak başlanmalıdır. Verilere ek olarak, analize dâhil olacak personel kombinasyonunun doğru bir şekilde saptanması gerekir. Satış ve müşteri ilişkilerinde görev yapan bir çalışan, müşteri ve tedarikçilerle daha fazla bağlantılı olabilirken, insan kaynakları ya da üretim departmanlarındaki çalışanlar ise organizasyon içerisindeki gelişmelere daha iyi hâkim olabilirler. Geniş bir bakış açısına sahip olmak, organizasyonunuza katma değer sağlama olasılığını artıracaktır.
3- Fikir Alışverişi
SWOT analizinin dört bileşeninin her biri için, analizi gerçekleştirmekle görevlendirilen kişi grubu, her kategorideki fikirleri listelemeye başlamalıdır. Her grup için sorulacak veya düşünülecek soru örnekleri aşağıdaki gibidir:
İç Faktörler
Organizasyon içerisindeki gelişmeler, SWOT analizinin güçlü ve zayıf yönlerini belirlemek için büyük bir bilgi kaynağıdır. İç faktörlerin örnekleri arasında; finansal verimlilik, insan kaynakları, maddi ve maddi olmayan (marka adı) varlıklar ve operasyonel verimlilik yer alır.
İç faktörleri listelemek için sorulması gereken örnek sorular şunlardır:
- Neyi iyi yapıyoruz?
- En güçlü varlığımız nedir?
- Geliştirmemiz gereken yönlerimiz neler?
- En düşük performanslı ürün gruplarımız hangileri?
Dış Faktörler
Bir şirketin başarısı için iç faktörler kadar şirket dışında olan faktörler de önemlidir. Para politikaları, piyasa değişiklikleri ve tedarikçilere erişim gibi dış etkenler, fırsatlar ve zayıflıklar listesi oluşturmak için oldukça önemlidir.
Dış faktörleri listelemek için sorulması gereken örnek sorular şunlardır:
- Sektörde hangi eğilimler belirgin olarak öne çıkıyor?
- Hangi demografiyi hedeflemiyoruz?
- Rakip sayımız ne kadar ve pazar payları nedir?
- Hizmetlerimize veya ürünlerimize potansiyel olarak zarar verebilecek yeni düzenlemeler var mı?
- Rakiplerimizin ürün veya hizmetlerimizde sağlayamadığımız artıları neler?
4- Bulguları İnceleme
Bir şirket, herkesin sahip olduğu düşünceleri rafine ederek, şirket için yalnızca en iyi fikirlere veya en muhtemel risklere odaklanabilir. Bu aşamada, önceliklerin sıralanmasına yardımcı olması için üst yönetimin de sürece dâhil edilmesi, analiz katılımcılarının fikirlerinin netleşmesine olanak tanır.
5- Strateji Geliştirme
Son madde ise; güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler listesiyle, SWOT analizini stratejik bir plana dönüştürmek.
SWOT analizini gerçekleştiren ekibin üyeleri, her kategorideki işaretli listeyi alır ve orijinal hedef hakkında rehberlik sağlayan sentezlenmiş bir plan oluşturur. Örneğin, yeni bir ürün çıkarıp çıkarmamayı tartışan şirket, mevcut ürünü için pazar lideri olduğunu ve yeni pazarlara açılma fırsatı olduğunu tespit etmiş olabilir. Ancak artan malzeme maliyetleri, dağıtım hatlarının daralması, ek personel ihtiyacı ve öngörülemeyen ürün talebi gibi olumsuzluklar, güçlü yönlerden ve fırsatlardan daha ağır basabilir. Analiz ekibi, maliyetlerin düşmesi ve pazar talebinin daha şeffaf hâle gelmesi adına altı ay içinde kararı yeniden gözden geçirme stratejisi geliştirebilir.
Sonuç olarak; SWOT analizi, bir şirketin veya projenin güçlü ve zayıf yönlerini, fırsatlarını ve tehditlerini belirlemek için kullanılabilecek bir araçtır. Şirketin geleceğe yönelik yatırımları ve stratejileri hakkında bilinçli kararlar vermek için tüm bu faktörleri anlamak ve analiz sonrası çıkarımlar yapmak oldukça önemlidir. SWOT analizi, bir eylem planının potansiyel risklerini ve aynı zamanda getirilerini karşılaştırmanızı kolaylaştıracağı için şirketiniz ile ilgili önemli kararlar almadan önce bir SWOT analizi yapmanız faydalı olacaktır.
Canva’nın SWOT analizi özelliği ile analiz oluştururken gereken bilgileri hiç zorlanmadan girebilir, analizlerinizi kolaylıkla düzenleyebilir ve paylaşabilirsiniz. Kendi marka renklerinizi ve logolarınızı ekleyerek analizlerinizi özelleştirebilir, işletmenizin özgün kimliğini yansıtabilirsiniz. Canva’nın bu çok yönlü ve kullanışlı özelliği stratejik planlama süreçlerinizi kolayca yönetmenize imkân sunarken, potansiyel fırsatları ve tehditleri değerlendirmenize yardımcı olur.
Bilgilendirme Metni!
Bu makalede yer alan içerikler yalnızca bilgilendirme amaçlı olup Fatih Semizoğlu’a ait bir hizmettir. Kaynak gösterilmeden iktibas edilemez. Makalenin hazırlanmasında gerekli özen ve dikkat gösterilmiş olmakla birlikte; işbu genel çerçevede bilgi veren ve yorum içerebilen makaledeki bilgilerin yanlışlık veya eksikliklerinden kaynaklanabilecek hiçbir sorumluluğu kabul etmemekte olup bu bilgilerin güvenilirliği nedeniyle oluşabilecek herhangi bir zarardan sorumlu tutulamaz
