Ekim Devrimi’nin lideri Vladimir Lenin hakkında az çok bir şeyler biliyorsunuzdur. Hayatının büyük bölümünü, davası uğruna mücadele ederek geçiren Vladimir Lenin kimdir detaylıca öğrenmek için bu yazıyı okuyabilirsiniz.
Rusya Komünist Partisi’nin kurucusu Lenin, dünyanın ne çok tartışılan liderlerinden bir tanesidir. Bazılarının aziz olarak düşündüğü isim, bazıları içinse zalim bir diktatörden fazlası değildir. Liseden mezun olduktan sonra Marksizm’i araştırmış, ağabeyinin Rus Çarı tarafından idam edilmesinden sonra devrimci düşünceleri oluşmaya başlamıştır. 4 kardeşi de onunla birlikte mücadele etmiş, yalnızca genç yaşta ölen Olga devrimci faaliyetlerden uzak durmayı seçmiştir.
Pek çok dil bilen ve hukuk bölümünü bitiren Lenin, hayatı boyunca bir sürü kitap yazmış, hitabet konusunda ne kadar yetenekli olduğunu yazılarıyla da göstermiştir. Leninizm’in kurucusu olan ünlü lider, davası boyunca tutuklanmış, sürgüne gönderilmiş, yurt dışına kaçmak zorunda kalmış ama nihayetinde hükümeti devirmeyi başarmıştır. Evet, kısaca Vladimir Lenin kimdir sorusuna bu şekilde cevap verilebilir. Gelin, hemen alttaki başlıkta daha detaylı anlatıma geçelim.
İçindekiler
Vladimir Lenin Kimdir? Kısaca Bilgi
SSCB’nin kurulmasında önderlik eden Vladimir Lenin, zekası, bilgi birikimi ve insanlar üzerinde yarattığı güçlü etkiyle hükümeti devirmiştir. VI. Lenin olarak da tanınan lider, sosyalizm ile komünizm denildiğinde akla gelen ilk isimler olan Marx ve Engels’in görüşlerini savunmuştur. Bu görüşleri modern topluma göre uyarlamış ve Leninizm teorisinin kurucusu olmuştur.
Düşünceleri sadece kendi ülkesinde değil, birçok dünya ülkesinde benimsenmiş, devrimci hareketlerde etkili kişi olarak anılmıştır. Bu nedenlerden dolayı, sayısız tarihçi ve yazar Lenin hakkında araştırma yaparak eser (yaklaşık 2000) yazmış, ayrıca tarihe adını yazdıran komünist devrimci, eserleri dünyada yabancı dile en çok çevrilen yedinci kişi olmuştur. Dünya proletaryası ile birçok komünist partinin ideolojik önderi olarak kabul edilen Vladimir Lenin kimdir sorusunu kısaca cevapladıktan sonra gelin, şimdi ünlü kişiliğin yaşam öyküsünü ele alalım.
Vladimir Lenin’in Hayatı
En büyük amacı sınıf ayrımının olmadığı bir dünya devrimi yapmak olan Vladimir Lenin, 22 Nisan 1870’de Çarlık Rusyası döneminde Simbirsk’te dünyaya gelmiş. Serflik sisteminin kaldırılmasından sonra özgürlüğüne kavuşan bir aileden gelen Lenin, öğretmen İlya Nikolayeviç Ulyanov ile Maria Aleksandrovna Ulyanova’nın 6 çocuğundan ikincisi olarak doğmuş. Gerçek adı Vladimir İlyiç Ulyanov olan ünlü kişilik, Lenin lakabını daha sonra almış. Çeşitlilik gösteren ailenin kökeninde ise Rus, Kalmut, Musevi, Alman, İsveçli ve Tatar gibi atalar bulunuyormuş.
Kardeşleri de kendisi gibi devrimci faaliyetlerde yer alan Lenin’in yalnızca Olga isimli kız kardeşi üniversitede kariyer yapmayı tercih etmiş. Ancak ne yazık ki o da 1891’de St. Petersburg’da eğitim gördüğü sırada yakalandığı tifo yüzünden hayatını kaybetmiş. Henüz 16 yaşındayken babasını beyin kanaması nedeniyle kaybeden Lenin için bu hayatının ilk şoku olmuş. Eğitim alanında yaptığı çalışmalarla saygı uyandıran bir kişilik olan babasının ölümünden yalnızca 1 sene sonra ise ağabeyi Aleksandr’ı kaybetmiş. Öldüğünde 21 yaşında olan Aleksandr İlyiç Ulyanov, halkçı Narodnaya Volya grubuna üyeymiş. Ve 1887 yılında Rus Çarı III. Aleksandr’a suikast düzenleyen bir gruba üye olması nedeniyle asılarak idam edilmiş.
Lenin’in Çocukluğu;
Tutuklandığı sırada yanında bulunan kız kardeşi Anna da küçük bir kasabaya sürgün edilmiş. İşte bu olaylardan sonra, Vladimir Lenin devrimci faaliyetlerde rol göstermeye başlamış. Marksizm ile ilgilenmeye başlayan Lenin, öğrenci gösterilerinde boy göstermeye başlamış. Bir müddet sonra tutuklanan Lenin, devam ettiği üniversiteden atılmış ve çalışmalarına bağımsız olarak devam etmiş. Ardından St. Petersburg üniversitesine girerek 1891 yılında avukat olarak diplomasını almış. İyi bir dil bilgisi olan Lenin, Latince ve Yunancada kendini epey geliştirmiş.
Mezuniyetinin ardından bir Tatar köyü olan Samara’da avukatlık yapan Lenin, daha sonra Marksist gruplara katılmak üzere St. Petersburg’a yetişmiş. 1895 yılında bir grup arkadaşı ile birlikte İşçi Sınıfının Kurtuluşu için Mücadele Birliği isimli örgütü kuran Lenin, çalışmaları nedeniyle tutuklanmış ve 2 yıl boyunca hapis yatmış. Ama hapisteyken de mücadelesinden vazgeçmemiş. Ablası Anna aracılığıyla dışarıya şifreli mesajlar göndermiş. Hapis cezası bittikten sonra ise Sibirya’da bulunan bir köye sürgüne gönderilmiş.
Vladimir Lenin’in Devrimci Eşi Nadejda Krupskaya;
1898 yılında sosyalist bir eylemci olan Nadejda Krupskaya ile evlenmiş. Sürgünde olduğu dönemde ayrıca Rusya’da Kapitalizmin Gelişmesi isimli eserini yayımlamış. Ayrıca daha sonra fikir ayrılığına düşeceği Julius Martov ile Iskra isimli gazeteyi çıkarmış. Pek çok makale ve kitap yazan Vladimir Ulyanov, değişik takma isimlerden sonra, bugün herkes tarafından bilinen Lenin mahlasında karar kılmış. Cezası bittikten sonra Avrupa’da ve Rusya’da çalışmış, Zürih, Cenevre, Münih, Manchester, Londra, Viyana ve Prag gibi pek çok şehirde bulunmuş.
Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nde popülerlik kazanıp liderlik yapmaya başlayan Lenin, Ne Yapmalı? isimli kitapçığının da etkisiyle parti içi bölünmeyle karşı karşıya kalmış. Julius Martov’un fikirlerini savunanlar Menşevik, Lenin fikirlerini savunanlar ise Bolşevik olmak üzere iki farklı gruba ayrılmış. Çünkü Lenin, Martov’un aksine parlamenter mücadelenin devrim için yeterli olmadığını düşünüyormuş. Nitekim 1905 yılında yapılan ve başarısızlıkla sonuçlanan Moskova Ayaklanması Lenin’in düşüncelerinde haklı olduğunu kanıtlamış.
Lenin ile Stalin Yan Yana;
1906’da partinin başkanı olarak seçilen Lenin, bir sene sonra Finlandiya’ya kaçmak zorunda kalmış. Yıllarca Avrupa’da seyahat ederken çalışmalarına devam eden lider, 1917’de Petrograd’da kadınlar tarafından başlatılıp gittikçe büyüyen devrim haberini İsviçre’de bulunduğu sırada almış. Ve devrimi, devam eden savaş yüzünden
İsviçre’den çıkamadığı için bir müddet uzaktan yönlendirmiş. Ardından Alman hükümeti ve İsveçli komünistler ile anlaşarak Petrograd’a ulaşmış ve kendisini bekleyen kalabalığa seslenerek izlenmesi gereken yollardan bahsetmiş. Ayrıca düşüncelerini Nisan Tezleri adıyla yazılı olarak da belirtmiş. Tüm bu gelişmeler sırasında, yüzlerce insan geçici hükümet tarafından şiddet kullanılarak bastırılmaya çalışılmış ve gösteriler sırasında yüzlerce insan hayatını kaybetmiş.
Lenin’in Mumyalanmış Naaşı;
Aleksandr Kerenski’nin yönettiği geçici hükümet, aralarında Troçki’nin de bulunduğu pek çok Bolşevik’i tutuklamış. Bu sırada Finlandiya’ya iltica eden Lenin, Eylül’de yeniden Petrograd’a dönmüş. Ve sonunda 7 Kasım 1917’de Bolşevikler geçici hükümeti devirmek üzere harekete geçmiş.
8 Kasım 1917’de ise hükümet düşmüş ve Lenin Halk Komiserleri Konseyi Başkanı seçilmiş. Bir dizi yeni karar almasına rağmen liderin önceliği savaşmış. Çünkü bu sırada I. Dünya Savaşı devam ediyormuş. Almanların doğuya doğru ilerlememesinin önüne geçmek isteyen Lenin, 3 Kasım 1918’de Brest-Litovsk Antlaşması’nı imzalamış. Ancak Rusya bu antlaşmayla çok fazla toprak kaybetmiş.
Lenin’in Küba’da Bulunan Bir Büstü;
Sosyalist devrimciler ile muhaliflerin birleşmesi sonucunda Lenin’e karşı çıkan büyük bir grup oluşmuş ve Lenin muhalifleri Kızıl Muhafızları’nı kullanarak susturmuş. Ayrıca Lenin, daha sonra NKVD ve KGB isimlerini alacak Çeka adındaki gizli servisi kurmuş. İktidarı boyunca pek çok kez silahlı saldırıya uğrayan Lenin, 30 Ağustos 1918’te Fanya Kaplan isimli Sosyalist Devrimci Parti üyesi tarafından vurulmuş. Biri akciğerine diğer iki tanesi omzuna isabet eden kurşunlar, Lenin’i öldürmeye yetmemiş.
1919 yılında RSDPİ’nin adı Komünist Parti olarak değiştirilmiş. Ve devrimi tüm dünyaya yaymak isteyen Lenin, İtalya, Yunanistan ve Fransa gibi pek çok ülkedeki komünist partileri Komintern’e davet etmiş. Tüm bu gelişmeler yaşanırken, Beyaz Ordu ile Kızıl Ordu arasındaki iç savaş da devam etmekteymiş. Katılan yabancı güçlerin de etkisiyle, Bolşevikler hem Beyaz Ordu hem de işgalcilere karşı mücadele vermek zorunda kalmış. Sonunda, Troçki önderliğindeki Kızıl Ordu, Beyaz Ordu ile yandaşlarını yenerek iç savaşı kazanmış. 1922 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği resmen kurulmuş.
Lenin’in Hastalık Dönemi;
Hayatının son yıllarında sağlık durumu yaşadığı gerginlik ve vücudundan çıkartılamayan kurşun nedeniyle iyice kötüleşen Lenin, 1922 yılında felç geçirmiş ve sağ tarafını kullanamaz olmuş. Yönetimdeki rolü azalan Lenin, aynı yıl geçirdiği ikinci felçten sonra politikadan tamamen çekilmiş. Mart 1923’te geçirdiği üçüncü felçten sonra konuşma yeteneğini de yitirmiş ve yatağa bağlı kalmış.
İlk felcinden sonra eşine vasiyetiyle birlikte bazı yazılarını düzenleten Lenin, hazırlattığı vasiyette başta Stalin olmak üzere pek çok kişiyi eleştirmiş ve onların yönetimde olmamaları gerektiğini savunmuş. Ancak bu pek bir işe yaramamış zira Stalin genel sekreterlik görevine devam etmiş.
Lenin ve Eşinin Büstü;
21 Ocak 1924’te 53 yaşında hayata veda eden Lenin’in ölümünden sonra, ülkede 1 hafta sürecek yaz ilan edilmiş. Ayrıca Petrograd şehrinin adı Leningrad olarak değiştirilmiş. Binlerce kişinin katıldığı cenaze töreninde, mumyalanan naaşı Moskova Kızıl Meydanı’nda bulunan Lenin Mozolesi’ne konulmuş. Ünlü isim hayattayken adına anıt yapılmamasını istemesine rağmen, Sovyetler Birliği’ndeki neredeyse her şehre bir Lenin heykeli koyulmuş.
Caddelere, sokaklara onun ismi verilmiş. Ayrıca günümüzde Vietnam, Laos, Kuzey Kore, Hindistan ve Küba’da da pek çok Lenin heykeline rastlanmaktadır. Hakkında sayısız eser yazılmış devrimci lideri konu alan birçok film de yapılmış. Sosyalizm konulu en iyi filmler arasında yer alan Lenin: Sosyalizmin Kızıl Şafağı, Elveda Lenin isimli başarılı yapımlar bunlardan bazılarıdır.
Vladimir Lenin Kitapları
Pek çok kitap ve makale yazan Vladimir Lenin, dünyada eserleri yabancı dile en çok çevrilen yedinci kişi olarak bilinmektedir. Devrimci liderin bazı eserlerinin isimleri ise şunlardır: Nereden Başlamalı, Ne Yapmalı, Devrimci Maceracılık, Bir Adım İleri, İki Adım Geri, Sosyalizm ve Din, Sosyalizm ve Savaş, Proletarya Devriminin Askeri Programı, Devlet, Kahince Sözler, Ulusal ve Sömürgeler Üzerine Tezler… Sonuçta; geçtiğimiz yüzyıldaki sosyalist devrimlerin ve bağımsızlık mücadelelerinin yaşanmasında önemli derecede etkili olan Lenin’in eserleri pek çok tarihçi ve yazar tarafından incelenmiştir.
Vladimir Lenin Sözleri
Hiç şüphesiz tartışmalı bir lider olarak tarihe adını yazdırmıştır Vladimir Lenin! Onun karşısında saygıyla eğilenler olduğu kadar, Lenin’i zalim diktatör gibi tanımlarla ifade edenler de bulunmaktadır. Siz, Lenin ile ilgili nasıl bir yorum yaparsınız bilemem gerçi ama devrimci liderin tıpkı Nelson Mandela, Fidel Castro ve Che Guevara gibi hakkında bilgi sahibi olunması gereken kişiliklerden biri olduğunu düşünüyorum.
Menşevikler ile Bolşevikler adında iki farklı grubun oluşmasına yol açan Leninist düşüncedir. Nitekim daha sonradan yaşanılanlarla, doğru öngörüde bulunduğunu da göstermiştir.
Hükümeti devirdikten sonra yaptığı yenilikler arasında laik bir toplum oluşturmak da vardır. Bunun için kilise ile devlet ve eğitim kurumlarını ayırmış, ülkeye laik düzeni getirmiştir.
Serfliğin kaldırılmasının ardından özgürlüğünü kazanan bir aileden gelen Lenin’in düşüncelerini gayet açık bir dille ifade ettiği sözlerinden bir tanesidir.
Sosyalist devrimcinin en ünlü sözlerinden bir tanesi ile Vladimir Lenin kimdir başlıklı yazıyı nihayete erdiriyorum. Ama bu bilgiler yeterli gelmediyse, Ekim Devrimi’nin ünlü lideri hakkında pek tabii daha detaylı araştırma yapabilirsiniz.
