19.4 C
Samsun
16 Ekim 2024
Fatih Semizoğlu

Yayın İlkeleri

Fatih Semizoğlu

Esasen basın özgürlüğüne bağlı olarak bizim hukukumuzda basın kuruluşlarının ve basın mensuplarının uymak zorunda oldukları belirli bir “ilkeler metni” bulunmamaktadır. Doğal olarak basın kuruluşları ve basın mensupları açısından genel hukuk kurallarının ötesinde hukuken bağlayıcı nitelikte herhangi bir ilke veya kural bulunmamaktadır.

Bu nedenle basın mensupları çalışmalarında hukukun genel kurallarına uymakla yükümlüdür. Ancak ülkemizde faaliyet gösteren Basın Konseyi’nin benimseyip ilan ettiği bazı temel ilkeler bulunmaktadır.

Bizim de kabul ettiğimiz temel ilkeler şunlardır:

  • Yayınlarda hiç kimse; ırkı, cinsiyeti, yaşı, sağlığı, bedensel özrü, sosyal düzeyi ve dini inançları nedeniyle kınamamak, aşağılamamak,
  • Düşünce, vicdan ve ifade özgürlüğünü sınırlayıcı; genel ahlak anlayışını, din duygularını, aile kurumunun temel dayanaklarını sarsıcı yada incitici yayın yapmamak,
  • Kişileri ve kuruluşları, eleştiri sınırlarının ötesinde küçük düşüren, aşağılayan veya iftira niteliği taşıyan ifadelere yer vermemek,
  • Kişilerin özel yaşamı, kamu çıkarlarının gerektirdiği durumlar dışında, yayın konusu yapmamak,
  • Saklı kalması kaydıyla verilen bilgiler, kamu yararı ciddi bir biçimde gerektirmedikçe yayınlamamak,
  • Suçlu olduğu yargı kararıyla belirlenmedikçe hiç kimse “suçlu” ilan etmemek,
  • Yasaların suç saydığı eylemler, gerçek olduğuna inandırıcı makul nedenler bulunmadıkça kimseye atfetmemek,
  • Kaynaklarının gizliliğini korumalıdır. Kaynağın kamuoyunu kişisel, siyasal ekonomik vb. nedenlerle yanıltmayı amaçladığı haller bunun dışındadır.
  • Şiddet ve zorbalığı özendirici, insani değerleri incitici yayın yapmaktan kaçınmak,
  • İlan ve reklam niteliğindeki yayınların bu niteliklerini, tereddüde yer bırakmayacak şekilde belirtmek,
  • Yayın tarihi için konan zaman kaydına saygı göstermek,
  • Basın organları, yanlış yayınlardan kaynaklanan cevap ve tekzip hakkına saygı duymak.
  • İnternet Bilinci Geliştirme:
  • İnternet ve teknolojinin doğru kullanılması, en üst düzeyde faydalanılması amacıyla bilgilendirici ve eğitici yayınlar yapar.
  • Bilgi, Doküman ve Arşiv Kullanımı:
  • Aksi sabit olaylarla ilgili haberi düzeltmeyi, gerekirse haber, fotoğraf ve görüntüyü yayından kaldırmayı taahhüt eder.
  • Çok Seslilik ve Katılımcı Yayıncılık:
  • Okuyuculara görüşlerini kamuoyu ile paylaşma fırsatı sunar, farklı görüşleri ve konu ile ilgili tüm bakış açılarını yansıtır.
  • Eğitici olmak:
  • Bilginin evrenselliğine inanır ve toplumun gelişmesi için eğitici yayınlar yapar.
  • Cevap Hakkına Saygı:
  • İddia ve ithamlara karşı, taraflara cevap hakkını en hızlı ve doğru biçimde kullanma fırsatı sunar.
  • Önyargısız Yaklaşım:
  • Haberin araştırılmasından sunumuna kadar her aşamasında önyargılardan arınmış, saplantısız bir yaklaşım sergiler.
  • Doğruyu Arama Kaygısı:
  • Olayları tüm yönleriyle irdeleyip, kamuoyu algısının doğru şekilde oluşmasını sağlar.
  • Öncü olmak:
  • İnternet haberciliğinin özündeki sürekli değişim ve gelişim sürecini destekler ve öncülük eder.
  • Güvenilirlik:
  • Kendine duyulan güvenin sorumluluğunu üstlenir ve bu güveni korumak için çalışır.