Her bir vergi mükellefinin merak ettiği öncelikli konulardan biri vergi borçlarıdır. Vergi borçları düzenli olarak takip edilmelidir ve ödemeler zamanında yapılmalıdır. Aksi takdirde belirli yaptırımlarla karşılaşılması muhtemeldir. Şahısların dışında ticari işletmelerin sorumlu oldukları farklı ve karmaşık vergi türleri olması, işletmelerin vergi takibini çok daha hassas şekilde yürütmesini gerektirir. Bu yazımızda vergi borcu sorgulama nasıl yapılır, ödenmemesi durumunda ne gibi durumlarla karşılaşılır sorularına yanıt bulabileceksiniz.
İçindekiler
Vergi Borcu Nasıl Sorgulanır?
Vergi kavramının kamusal hizmetlerin karşılanabilmesi için kişi ve kurumlardan devlet tarafından alınan ücretler anlamına geldiğini biliyoruz. Her devlet vatandaşlarından ödeme gücü ile doğru orantılı olarak vergi tahsil etmeye çalışır. Vergi mükellefi olan her bir mükellef vergilerini zamanında yatırmakla sorumludur. Bu nedenle vergi borçlarından haberdar olmak da oldukça önemlidir.
Günümüzde vergi borçları sorgulaması çevrimiçi platformlardan kolaylıkla yapılabilir hale geldi. Vergi borçlarınıza dair sorgulamaları Gelir İdaresi Başkanlığı’na bağlı olan İnternet Vergi Dairesi ya da e-Devlet üzerinden Vergi Borcu Sorgulama sayfasına gerekli bilgileri girerek yapabilirsiniz. Bu iki yöntemde de kimlik bilgilerinizi doğrulamanız gerekir. Doğrulamayı yapıp tüm bilgilerinizi hatasız ve eksiksiz olarak girdikten sonra, istediğiniz vergi tipini seçerek vergi borçlarınızı görüntüleyebilirsiniz.
Genel borç sorgulama ekranı üzerinden ise mükellefiyetin gerektiği vergi ödemesi türleri, idari para cezaları, harçlar, taşıt vergileri ve cezaları ya da yapılandırılan borçlar hakkında sorgulama yapabilirsiniz.
Vergi Borcu Nasıl Ödenir?
Vergi borcu ödemesi yapılabilmesi için belirlenen tarihlerde vergi beyannamesi düzenlenip vergi dairesine iletilmelidir. Beyanname verilmesiyle tahakkuk fişi düzenlenir.
Bu fiş sayesinde İnternet Vergi Dairesi, banka şubeleri, internet bankacılığı veya vergi dairelerinden vergi borcu ödemeleri yapılabilir.
Ödemenizi internet üzerinden yapmak isterseniz, e-Devlet ve İnternet Vergi Dairesi’nde yer alan ‘Borç Sorgulama ve Ödeme’ bölümündeki gerekli alanları doldurarak anlaşmalı bankaların banka kartları, kredi kartı veya banka hesabından havale yöntemleri işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.
Vergi Borcu Yapılandırma Nedir, Nasıl Yapılır?
Şirketler olumsuz giden faaliyetleri sonucunda finansal açıdan zor dönemlere girebilirler. Bu dönemlerde vergi borçlarını düzenli olarak ödeyemeyebilirler. Ödenemeyen vergi borçları, katlanarak artar ve şirket üzerindeki baskı her geçen gün daha da ağırlaşır. Şirketleri bu tür mali baskılardan uzaklaştırabilmek için devlet, borç yapılandırma mekanizması geliştirmiştir. Finansal açıdan zor durumda olan firmalar, borçlu oldukları miktarı kanıtlayan belgeler ile yetkili kurumlara başvuruda bulunabilir. Bütçelerine en uygun yapılandırma seçeneği belirlenerek borçların ödenmesi kolaylaştırılabilir.
Vergi borçları ile ilgili müracaat edilecek kurum vergi daireleridir. Borçların yapılandırılması için vergi dairesine dilekçe ile başvurulabileceği gibi internet üzerinden işlemlerinizi gerçekleştirmeniz mümkündür.
İnternet Vergi Dairesi (İVD) Üzerinden Yapılandırma Başvurusu Nasıl Yapılır?
İnternet Vergi Dairesi üzerinden yapacağınız yapılandırma başvurusunda takip etmeniz gereken adımlar şu şekildedir:
- Gelir İdaresi Başkanlığı’nın ait internet sitesine gidilir ve İnternet Vergi Dairesi giriş ekranı üzerinden kimlik bilgileri ile sisteme girilir.
- Başvuru formunu doldurduktan sonra borç ile ilgili olarak karşınıza çıkan ekran üzerinden e-posta, telefon, adres gibi kişisel bilgiler girilerek borç ve taksit seçimi yapılır. Vergi borcunun yapılandırılması işlemi sayesinde 6 aydan 18 aya kadar taksitlendirme seçeneklerinden faydalanılabilir.
- Borçlu olduğunuz vergi dairesi ile o vergi dairesinin bağlı bulunduğu il seçilir ve yapılandırma işlemi onaylanır.
- Son olarak gerekli açıklamaları okunup kabul ettiğinize dair onayı da verdikten sonra, yapılandırma işlemi gerçekleşmiş olur.
Yapılandırma için Seçilecek Vergi Dairesi Nasıl Öğrenilir?
Borç yapılandırması başvuru işleminin hangi vergi dairesi üzerinden yapılacağından emin olunmaması halinde Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesi üzerinden bağlı olunan vergi dairesini öğrenebilirsiniz.
GİB internet sitesinde “Borç Sorgulama ve Ödeme” sayfasındaki istenen bilgileri doldurduktan sonra hangi vergi dairesi üzerinden borç yapılandırması yapabileceğinizi görüntüleyebilirsiniz.
Vergi Borcu Ödememenin Cezası Nedir?
Vergi, mükellef olan kişiler için yasal bir zorunluluk teşkil eder. Sorumlu kişiler borcunu ödemedikleri takdirde suçlu sayılır ve kanunda bu suça “vergi ziyaı suçu” denir. Vergi borcunu ödemeyen kimselere kanunun belirttiği esaslara göre ceza kesilir. Vergi ziyaı suçu işleyenler, ziyaa uğratılan verginin tutarı ne ise o tutarın bir katı kadar vergi ziyaı cezası ödemek durumunda kalırlar.
Kanunun 359. maddesinde belirtilen fiiller nedeniyle vergi ziyaına sebep olunması halinde ceza asıl verginin üç katı olarak uygulanırken fiile iştirak edenler için bir kat şeklinde uygulanır.
Kanuni süresi geçmiş, ancak vergi incelemesi başlamamış ya da takdir komisyonuna sevki gerçekleşmemiş borçların vergi beyannameleri için kesilen ceza yüzde 50 oranında olur.
