Uygulanabilir Vergi İpuçları

Yıllık belli bir tutarının üzerinde gelir elde ettiğinizde, hangi ülkenin vergi düzenlemeleri olursa olsun kademeli vergilendirme sistemi nedeni ile yüksek oranda vergilendirilmek kaçınılmaz oluyor.

İşte bu noktada vergi planlaması veya vergi dilimi yönetimi konusu da ister istemez ortaya çıkıyor.

Modern vergi sistemlerinde de bireyler için tek bir oran yerine kademeli vergilendirme sistemi mevcut.

Çok kazanandan çok vergi almak şüphesiz ki daha doğru yoksa lüks tüketim olmayan alkol, cep telefonu, araba gibi harcamalardan yüksek vergi almak değil adil bir vergi sistemi sağlamıyor.

Bir süredir aşağıdaki kapsamda sorulara muhatap olduğum için bu konuda detaylı bilgi vermenin faydası olacağını düşünüyorum.

Türkiye’de yaşayan yüksek gelir elde eden kişilerin kanuni sınırlar içinde en az vergi ödemesini sağlayacak yöntemler neler olabilir?

Kimler en üst vergi diliminden vergilendiriliyor?

1-Bordrolu çalışıp, en üst vergi dilimine giriyor olabilirsiniz. 2024 yılı vergi dilimlerine göre bu oran %40.

Tutar olarak ise 3.000.000 TL üzeri oluyor. Önümüzdeki sene 4.350.000 TL’yi aşacağını tahmin ediyorum.

2-Şahıs şirketiniz olabilir ve yurt içine veya yurt dışına düzenlediğiniz faturalar nedeni ile en üst vergi dilimine girmiş olabilirsiniz.

Özellikle katma değerli hizmet satıyorsanız faturalı maliyetiniz de olmadığı için yüksek vergiler ile karşılaşıyor olabilirsiniz.

Bilindiği üzere yurt dışına spesifik bazı hizmetleri veriyorsanız(yazılım-tasarım-veri analizi-mimarlık vb.) buralarda vergi avantajları var. 

3-Limited veya Anonim şirketiniz mevcut ve kar payı veya huzur hakkı almanız nedeni ile yüksek gelir elde edip, en üst vergi dilimden vergilendiriliyor olabilirsiniz.

4-Bir veya birden fazla gayrimenkulden yüksek kira gelirleriniz olabilir.

5-Eurobond, yurt dışı hisse senedi gibi finansal enstrümanlardan gelir elde etmeniz nedeni ile üst vergi dilimine girmiş olabilirsiniz.

Kanuni sınırlar içinde ödemem gereken en az vergiyi ödeyeceğime nasıl emin olabilirim?

• Türkiye’de yerleşik olan kişiler için bildiğiniz üzere gelir vergisi dilimleri % 15’den başlayıp, %40’a kadar çıkıyor.
• Şirketler için ise bu oran 2024 ve devam eden yıllarda % 25

Bu yazının konusunu daha çok bireyler ilgilendirdiği için şirketlerin vergisel durumunun detayına girmeyeceğim.

Şahıslarda ise vergi optimizasyonu kişiden kişiye değişen biraz terzi dikim bir konu.

Örnek olarak kimin kaç evi var, kimin eurobondu var, ne zaman almış, kim huzur hakkı alıyor gibi detaylara sahip olmadan çözüm üretmek gerçekçi değil.

Ama ben aşağıda olabildiğince “gerçekten” işinize yarayacak bilgiler vermeye çalıştım. Umarım faydası olur.

İlk olarak Vergi dilimi yönetimi nedir ?

Vergi dilimi yönetimi en sade tanımı ile; hangi tutardan sonra hangi oranda vergilendirileceğini bilmek ve bu duruma göre finansal ve vergisel planlama yapmak olarak ifade edilebilir.

• Bu duruma en basit ve net örnek olarak; sanatçıların vergilendirilmesini örnek gösterebiliriz.
• Sanatçıların 2024 yılı için gelirleri 3.000.000 TL’yi aşmadığı takdirde vergilendirilmeleri söz konusu değilken 3.000.001 TL gelir elde ettikleri takdirde bütün gelirleri üzerinden vergilendiriliyorlar.
• Bu düzenlemeyi bilmeyen bir sanatçı 1 TL için 600.000 TL fazla vergi ödemek zorunda kalabilir.

Hangi Yöntemler Vergi Optimizasyonu Sağlar?

1-Endeksleme: Özellikle yurt dışı hisse senedi ve eurobond geliri olanları uygulamayı atladığı veya bilmediği bir yöntem olması nedeni ile ilk olarak endeksleme konusunu yazmak istedim.

Satın aldığınız eurobond ve yabancı hisse senetlerinin maliyetini enflasyon ile artırarak satış tutarı arasındaki farkı azaltabilirsiniz ve bu sayede daha az vergi ödeyebilirsiniz.

2–Eşiniz ile ortak hesap açmak. Yurt dışı hisse senedi gelirleriniz (temettü ve satış kazançları) 2.500.000 TL oldu diyelim.

Bu tutarın tamamının vergisini en üst vergi diliminden ödemek yerine eşiniz ile ortak hesap açarak 1.250.000 TL-1.250.000 TL olarak daha düşük vergi diliminden vergilendirilebilirsiniz.

3-Adi Ortaklık Kurmak. Adi ortaklık pek bilinmeyen, tercih edilmeyen bir ortaklık modeli.

• Ticaret odasında değil, noterde kuruluyor. Adi ortaklıkta firmalar da ortak olabilse de yazının konusu şahıslar olduğu için o şekilde anlatmak daha faydalı olabilir.
• İki gerçek kişinin beraber iş yaptığı ama vergisini ayrı ayrı ödedikleri bir vergilendirme sistemi.
• Adi ortaklığın KDV beyannamesi tek ama gelir vergisi ortak bazında ayrı veriliyor

Yani adi ortaklıkta da temel mantık geliri 2’ye bölüp düşük vergi dilimine denk getirmek. Yüksek tutarlarda güzel faydalar sağlanabiliyor.

4-Yeni satın alınan evlerde vergi avantajları. Yüksek faize rağmen belli bir dönem gerileyen konut sektörü tekrar hareketlendi.

Alınan gayrimenkullerin konut olarak kiralanması durumunda alım bedelinin belli oranı kira gelirinizden düşüyor. Büyük ihtimal bu sayede vergi ödemiyorsunuz.

5-Gelir Erteleme: Şahıs şirketi veya limited anonim şirketi olanlar için geçen yıllarda yapılan bir düzenleme önemli bir vergi erteleme imkanı doğurdu. Bu imkan şahıs firmaları için daha da fazla.

Enflasyonun da aylık olarak başka ülkelerin yıllık düzeyinde gittiğini düşünürsek kanuni yollardan elde edilen uzun ödeme vadesi neredeyse her geç ödediğiniz ay için 4–5 puan az vergi ödeyeceksiniz anlamına geliyor.

Son geçici vergi dönemi beyannamesinin kaldırılması sayesinde;

• Faturanızı 30 Eylül 2024 yerine 1 Ekim 2023 tarihine düzenlerseniz, ödeyeceğiniz vergiyi 17 Kasım 2024 tarihinde değil Mart 2025 Tarihinde ödersiniz.
• Hatta Mart ayında ödeyeceğiniz vergiyi de 2 taksitte Mart 2025 ve Temmuz 2025 tarihine bölebilirsiniz.
• İşte fatura tarihinin 1 gün sonra olması ile ister 4 ister 7 ay sonra gelir verginizi ödeyebiliyorsunuz.
• Limited- Anonim şirketlerde ise bu süre 5 ay oluyor.